Faro de Matxitxako, Bizkaia

 

 No cabo Matxitxako hai dous faros: o antigo, en desuso e o moderno, actualmente e funcionamento.

O antigo faro, do que só queda a torre, foi inaugurado en 1852 e estivo en funcionamento ata 1909. Foi construído con sillería das canteiras de Durangaldea.  O faro actual está situado a 110 metros da antiga torre, que entrou en funcionamento cando o outro parou.  O edificio está composto pola casa das persoas torreiras, os almacéns e o depósito de efectos.

 Ten unha planta rectangular, o corpo central ten dous andares de altura e os dous corpos laterais son dunha altura.  A porta principal ten un arco de medio punto.

 A torre está situada ao final e ten unha planta octogonal construída en cachotería cunha fermosa cúpula laminada de ferro fundido que alberga a luz do faro.

Lekeitio, Euskadi

Lekeitio é un concello do País Vasco. A etimoloxía de "Lekeitio" pode vir do termo vasco lekuitua que pode traducirse como "lugar afogado".

A presenza humana no territorio da cidade de Lekeitio remóntase á prehistoria e está documentada polos restos atopados no xacemento de Lumentza.  

Estes restos abranguen un período que vai do paleolítico superior á romanización, algúns indicios indican que a cova podería estar habitada no período aurignaciano.

En 1381 xa había un porto que, daquela, estaba situado na zona da ría de Lea.  No século XV construíuse o actual porto, que logo se reformaría coa construción de novos pantaláns e un paseo marítimo, deseñado para evitar a entrada de area.  Non foi ata finais do século XIX ou principios do século XX que se resolverá o problema portuario.

Polo menos tres mariñeiros desta vila participaron no descubrimento de América no barco "Santa María" que Cristovo Colón utilizou na súa primeira viaxe ao Novo Mundo en 1492. 

Torres del Río, Nafarroa

A vila de Torres del Río está situada en Nafarroa. Nas Terras de Estella.

Esta vila sitúase a medio camiño entre os pobos de Los Arcos e Viana, ao bordo da antiga ruta de peregrinación a Santiago, dominando un outeiro xunto ao monte Sansol.  

Xa existía antes da invasión musulmá.  Na súa zona atopáronse restos romanos dunha granxa, así como cerámica e algunha pedra labrada (atopada a uns 1 km da cidade en dirección Logroño).  Todo isto suxire que se trataba dun asentamento xa na época romana.

Zumaia, País Vasco

Zumaia é un municipio do País Vasco, pertencente á provincia de Guipúscoa. 

Está situado a carón do mar e da baía onde conflúen os ríos Urola e Narrondo. Polo norte limita co mar Cantábrico, e polo sur coas dúas Arroas (Arroa goia e Arroa behea), con Ibañarrieta e con Zestoa. Ao leste está o barrio de Askizu e Getaria. Ao oeste atópase Elorriaga, Itziar e Deba.

En canto ao significado do topónimo Zumaia, uns defenden que provén de zuma ou zume, a palabra vasca empregada para designar o vimbio, unha planta que aparentemente abundaba na zona.